Potrzeba komunikacji jest jedną z podstawowych potrzeb psychicznych każdego człowieka. Nauka porozumiewania się jest najistotniejszym ze wszystkich oddziaływań terapeutycznych podejmowanych wobec osób niemówiących. Dlatego też w przypadku osób mających trudności w werbalnym porozumiewaniem stosuje się alternatywne i wspomagające modety komunikacji (AAC). Polegają one na używaniu w komunikacji znaków opierających się na gestach, obrazkach, symbolach, przedmiotach.

Metody te umożliwiają takim osobom wyrażanie swoich potrzeb, preferencji, myśli, opinii, a w konsekwencji pomagają w nawiązywaniu relacji z innymi osobami. AAC wspiera budowanie tożsamości osoby niemówiącej, pozwala jej stać się autonomiczną jednostką, a tym samym daje niezależność i poczucie wpływu na swoje życie. Komunikacja wspomagająca jest także pomocna w przypadku osób, które używają mowy, ale ich artykulacja jest niezrozumiała dla otoczenia. W takiej sytuacji AAC pełni rolę uzupełniającą mowę.

Natomiast komunikacja alternatywna przeznaczona jest dla osób, które nie mogą mówić, nie używają mowy do komunikacji lub często mają także problemy z rozumieniem mowy. Celem oddziaływań w tym przypadku jest znalezienie takiej formy ekspresji, która stanie się dla osoby niemówiącej stałym sposobem na porozumiewanie się z otoczeniem.

 

Podczas zajęć z alternatywnych i wspomagających metod komunikacji zwraca się uwagę m.in. uwagę na:

- stymulowanie ucznia do odkrywania potrzeby porozumiewania się,

- opracowanie i tworzenie indywidualnych pomocy komunikacyjnych,

- wspomaganie umiejętności językowych (m.in. wzbogacanie słownictwa czynnego i biernego, formułowanie pytań, udzielanie odpowiedzi),

- wspomaganie umiejętności komunikacyjnych ucznia ( m.in. kształtowanie potrzeby  i nawyku stałego posiadania przy sobie książki do komunikacji), 

- wykorzystywanie umiejętności komunikacyjnych w sytuacjach pozaszkolnych (dom rodzinny, sklep, poczta).

 

Zalety stosowania AAC:

• dziecko ma możliwość porozumiewania się z otoczeniem,
• ma możliwość uczestniczenia w różnych formach życia społecznego, komunikacyjnych; nie pozostaje bierne,
•  dziecko lepiej rozumie świat i to, co do niego mówimy, dzięki temu czuje się bezpieczniej,
• dziecko dokonuje wyborów, dzięki temu jest niezależne i samodzielne,
• dziecko może wyrażać swoje prośby i potrzeby; być lepiej rozumianym przez inne osoby
• dziecko może rozmawiać nie tylko z mamą/tatą, ale też np. ze swoim terapeutą – poszerza się w ten sposób krąg partnerów komunikacyjnych,
• rozwija się poznawczo – poznaje nowe rzeczy, zdobywa nowe informacje.

 

W naszej szkole do komunikacji z osobami, które nie mówią wykorzystuje się system Makaton oraz PECS.