Metodę kształcenia uwagi słuchowej, zwaną także treningiem słuchowym lub metodą stymulacji audio-psycho-lingwistycznej wynalazł francuski otolaryngolog Alfred Tomatis.

Podstawowym celem tej metody jest wspieranie funkcji słuchowej, dzięki czemu następuje poprawa koncentracji, jakości uczenia się, rozwijanie zdolności komunikacyjnych, a także zwiększanie kreatywności oraz poprawa zachowań społecznych.

         Trening słuchowy polega na słuchaniu odpowiednio dobranego materiału dźwiękowego poprzez urządzenie nazwane „uchem elektronicznym”, które jest idealnym modelem ludzkiego ucha. Stymulacja odbywa się poprzez dźwięki o określonej, wysokiej częstotliwości. Dźwięki te są odpowiednio filtrowane. Podczas treningu, który składa się z kilku faz, indywidualnie dobrany materiał dźwiękowy dociera do pacjenta drogą powietrzną i kostną poprzez słuchawki terapeutyczne.

 

 Komu może pomóc terapia metodą Tomatisa

Metoda Tomatisa stosowana jest w pracy z dziećmi wykazującymi:

- zaburzenia mowy,

- zaburzenia głosu,

- dysleksję,

- autyzm,

- zespół ADHD,

- problemy szkolne,

- zaburzenia motoryczne oraz zaburzenia koordynacji ruchowej prawej i lewej strony ciała.

Metodę wykorzystuje się również m.in. w walce ze stresem i w nauce języków obcych.

Z badań Tomatisa wynika, że przyczyną wielu spośród wymienionych zaburzeń (przyczyną współwystępującą, a czasami jedyną) mogą być zaburzenia uwagi słuchowej i lateralizacji słuchowej. Te zaś - przy pomocy opracowanej przez niego metody - można skutecznie usuwać, a przynajmniej minimalizować.

 

Przyczyny i objawy zaburzenia uwagi słuchowej.

Przyczynami zaburzeń uwagi słuchowej mogą być:

· powikłania w okresie ciąży i w okresie okołoporodowym,

· opóźnienie rozwoju psychoruchowego,

· opóźnienie rozwoju mowy,

· nawracające zapalenia uszu,

· adopcja, wczesne oddzielenie od matki, rozłąka z rodzicami,

· wszelkie traumatyczne przeżycia, wszelkie urazy emocjonalne na każdym etapie rozwoju.

 

Objawy zaburzeń uwagi słuchowej

- nadwrażliwość na dźwięki,

- zaburzenia koncentracji,

- mylenie podobnie brzmiących słów,

- błędna interpretacja pytań i poleceń,

- konieczność częstego powtarzania poleceń i nieumiejętność spełniania poleceń

wieloczłonowych;

- monotonne wypowiedzi,

- problemy z płynnością i wyrazistością wypowiedzi,

- ubogie słownictwo, nadużywanie stereotypów,

- mylenie liter lub odwracanie ich kolejności,

- słabe rozumienie tekstu czytanego,

- problemy z czytaniem na głos,

- problemy z głoskowaniem,

- nieumiejętność czystego śpiewania;

- brak poczucia rytmu,

- niewyraźne pismo,

- mylenie strony prawej i lewej,

- problemy z organizacją i struktura ruchu,

- mieszana dominacja;

- trudności z porannym wstawaniem,

- męczliwość,

- poczucie przytłoczenia,

- uleganie przygnębieniu,

- bierność lub nadaktywność;

- mała tolerancja na frustrację,

- brak wiary w siebie, nieśmiałość,

- tendencja do wycofywania się,

- drażliwość,

- niedojrzałość,

- brak motywacji do nauki i pracy,

- negatywne nastawienie do nauki i pracy.

 

Podstawą kwalifikacji pacjenta na terapię metodą Tomatisa jest występowanie u niego objawów zaburzeń uwagi słuchowej potwierdzonych wynikami diagnozy:

- wywiad z pacjentem,

- wywiad z rodzicami,

- rozmowa z psychologiem, pedagogiem szkolnym,

- test kontroli i lateralizacji słuchowej, badanie lokalizacji i dysktryminacji dźwięków.

 

Przeciwwskazaniem do stosowania terapii metodą Tomatisa jest epilepsja, intensywna farmakoterapia (zwłaszcza lekami psychotropowymi), choroby psychiczne - głównie schizofrenia, depresja, czy uporczywe, niezdiagnozowane bóle głowy. W tych i innych wątpliwych przypadkach decyzja należy do lekarza prowadzącego dziecko i do rodziców.

 

Terapię metodą Tomatisa należy w większości przypadków traktować jako metodę wspomagającą. Otwiera ona nowe możliwości, lecz w pełnym ich wykorzystaniu muszą pomóc dziecku specjaliści: logopeda, pedagog, psycholog. Ich praca z dzieckiem po przebytej terapii metodą Tomatisa jest znacznie skuteczniejsza.

 

 Pozytywne efekty terapii zgłaszane przez nauczycieli i rodziców dzieci:

· lepszy kontakt wzrokowy w rozmowie,

· lepsze rozumienie poleceń i przekazywanych treści,

· potrzeba kontaktu werbalnego,

· większa gotowość do podejmowania nowych rodzajów działania,

· większa aktywność i zainteresowanie pracą na lekcjach i innych zajęciach,

· lepsza koncentracja i mniejsza męczliwość,

· mniej nieadekwatnych reakcji emocjonalnych,

· większa pewność siebie i otwarcie się na kontakt z innymi,

· lepsza koordynacja i precyzja ruchów w obrębie dużej motoryki,

· lepsza orientacja w przestrzeni.